درمان IVF (لقاح آزمایشگاهی) امروزه یکی از مؤثرترین راه‌ها برای بچه‌دار شدن بسیاری از زوج‌ها است. با این حال، هر درمان شخصی‌سازی شده است و میزان موفقیت به عوامل مختلف زیادی بستگی دارد. مطالعات علمی نشان می‌دهد که عناصر بسیاری، از فرآیند آماده‌سازی مادر و پدر آینده گرفته تا شرایط آزمایشگاهی، مستقیماً بر نتیجه درمان تأثیر می‌گذارند. در این مقاله، 5 عامل علمی مهم که شانس موفقیت در IVF را افزایش می‌دهند، مورد بحث قرار می‌دهیم.

سن زن و ذخیره تخمدان

سن زن یکی از تعیین‌کننده‌ترین عوامل در موفقیت IVF است. از آنجایی که کیفیت تخمک در زنان زیر 35 سال بالاتر است، میزان موفقیت نیز افزایش می‌یابد. با این حال، این تفاوت را می‌توان با پروتکل‌های شخصی‌سازی شده در سنین بالاتر کاهش داد. آزمایش هورمون آنتی مولرین (AMH) اطلاعات مهمی در مورد ذخیره تخمدان ارائه می‌دهد.

کیفیت جنین

رشد جنین تحت تأثیر ترکیبی از ژنتیک و شرایط آزمایشگاهی است. نظارت بر جنین‌ها با فناوری‌های پیشرفته میکروسکوپی (مانند سیستم تایم‌لپس یا پایش مداوم جنین) انتخاب با کیفیت‌ترین جنین را تضمین می‌کند و شانس بارداری را افزایش می‌دهد.

سلامت رحم (آندومتر)

برای اینکه جنین در رحم لانه‌گزینی کند، لایه آندومتر باید به ضخامت مشخصی برسد. تعادل‌های هورمونی، پولیپ‌های داخل رحمی یا میوم‌ها می‌توانند بر این فرآیند تأثیر بگذارند. ارزیابی سونوگرافی و هیستروسکوپی قبل از انتقال جنین، میزان لانه‌گزینی را افزایش می‌دهد.

کیفیت اسپرم

عامل مردانه نزدیک به 40 درصد از موفقیت IVF را تشکیل می‌دهد. به همان اندازه که تعداد، تحرک و مورفولوژی (شکل) اسپرم مهم است، یکپارچگی DNA نیز اهمیت دارد. به‌ویژه در مردان مسن‌تر، تست شکست DNA (DNA fragmentation test) نقش تعیین‌کننده‌ای در برنامه‌ریزی درمان دارد.

تجربه بالینی و فناوری آزمایشگاه

تجربه تیمی که درمان را مدیریت می‌کند و تجهیزات آزمایشگاه، از جمله حیاتی‌ترین عوامل موفقیت در IVF هستند. تخصص جنین‌شناسان، کیفیت انکوباتورها و پایداری محیط‌های کشت مستقیماً بر میزان موفقیت تأثیر می‌گذارد.

درمان IVF فقط یک فرآیند پزشکی نیست؛ بلکه نیازمند صبر، اعتماد و رویکرد علمی است. مسیر موفقیت شامل برداشتن گام‌های درست در زمان مناسب است.

سوالات متداول

آیا محدودیت سنی برای IVF وجود دارد؟

معمولاً تا سن 45 سالگی می‌توان اقدام کرد، اما میزان موفقیت پس از 40 سالگی به طور قابل توجهی کاهش می‌یابد.

آیا استرس بر موفقیت IVF تأثیر می‌گذارد؟

بله، هورمون‌های استرس به طور غیرمستقیم بر سیستم تولید مثل تأثیر می‌گذارند. بنابراین، حمایت روانی بخش مهمی از فرآیند است.

چند بار می‌توان IVF را امتحان کرد؟

تا زمانی که مانع پزشکی وجود نداشته باشد، تلاش‌های متعدد امکان‌پذیر است؛ معمولاً پس از 3 بار تلاش، ارزیابی انجام می‌شود.

آیا فرآیند انجماد جنین موفقیت را کاهش می‌دهد؟

خیر، به لطف روش‌های انجماد مدرن (ویترایفیکیشن یا انجماد شیشه‌ای)، میزان موفقیت معادل انتقال‌های تازه (fresh) است.

آیا تغذیه قبل از IVF مهم است؟

قطعاً بله. رژیم غذایی غنی از پروتئین، آنتی‌اکسیدان‌ها و اسید فولیک از کیفیت تخمک پشتیبانی می‌کند.